AMD'nin 65 nm Çekirdeği Ne Kadar Başarılı?

5 Aralık 2006 tarihinde AMD ilk 65 nm Athlon 64 X2 işlemcilerini OEM ve sistem toplayıcılara satışının başladığını duyurmuştu. Her ne kadar dünya çapında teknoloji medyasına Athlon 64 X2 5000+ örnekleri gönderilmiş olsa da AMD, duyurusunu biraz sessiz yaptı. Biraz zor da olsa 65 nm Athlon 64 X2 işlemcileri satın alabilmiş olsak da bu yeni işlemci modelini incelemek için bir süre beklemeye karar vermiştik. Sizin kafanızdaki sorular bizim de aklımızı kurcalıyor. Yeni sürüm 65 nm işlemciler enerji açısından ne kadar verimli? Hızaşırtma konusunda daha başarılılar mı? Satın alırken 90 nm yerine 65 nm yongalarına yönelmek şart mı? Bu yazıda aklınızdaki sorulara cevaplar bulacaksınız.

AMD, çift işlemci yuvalı 4x4 Quad FX platformu ve 65 nm Barcelona çekirdeğini kullanan dört işlemci yuvalı sunucu platformunun tanıtımıyla kullanıcıların gözünde mümkün olduğunca çok artı puan toplamaya çalıştı çünkü firma şu anda Intel'i yakalamaya çalışıyor. Bu durum işlemci piyasası için normal olarak görülüyor, aynı şey iki yıl önce AMD'nin yararına çalışıyordu. "Yakalamaya çalışmak" şu anlama geliyor; Intel yeni bir işlemci mimarisine sahip (Core mimarisi rakibi AMD64'e göre iki yıl daha genç) ve 300 mm silikon plakalarla daha gelişmiş olan 65 nm üretim sürecini kullanıyor. Bu etkenler Intel'in daha hızlı ve daha verimli ve hatta daha kaliteli işlemciler üretmesine imkan sağlıyor.

Ancak geride olmak demek AMD'nin bütün işlemci teknolojileri ve özellikleri açısından geri olduğu anlamına gelmiyor. Genel anlamda platform olarak bakıldığında AMD ve Intel, çift çekirdek, 64-bit desteği (her ne kadar kimse önemsemese de), sanallaştırma teknolojisi (virtualization technology) ve Cool'n'Quiet (AMD) ya da SpeedStep (Intel) gibi enerji verimliliğine yönelik özellikler gibi pek çok açıdan kafa kafaya rekabet ediyorlar. Enerji verimliliği söz konusu olduğunda AMD, DDR2 bellek denetleyicisinin anakart yerine işlemci üzerinde olmasından dolayı bir avantaja sahip. Bu yüzden Intel Core 2 Duo işlemcisi daha az güç tüketse de anakartla birlikte platform olarak düşünüldüğünde AMD ve Intel yine berabere kalıyorlar.

Şimdi ise Intel'in 65 nm üretime geçmesinden yaklaşık bir yıl sonra AMD ilk 65 nm işlemcilerini tanıtıyor. Bu değişim sadece daha küçük boyutlu ve enerji açısından daha verimli modellerin üretilmesi açısından değil aynı zamanda AMD'nin 200 mm silikon plakalardan 300 mm plakalara geçmesi açısından önemli. 200 mm ile 300 mm plakaların karşılaştırılabilir olduklarını kabul edersek bu değişiklik AMD'nin en yüksek üretim hızını ikiye katlayacak. Silikon plaka büyüklüğünün artması ve daha küçük boyutlu işlemciler 2007'nin ortalarında çıkacak olan dört çekirdekli işlemciler için de son derece önemli. Intel'in tersine AMD dört çekirdeği de tek bir çekirdek yapısında üretmeyi planlıyor (Intel'in Core 2 Quad işlemcisi iki Core 2 Duo "Woodcrest" çekirdeğinden oluşuyor).

Fiyat listesinde 4000+ ile 5000+ arasında dört yeni Athlon 64 X2 modeli göze çarpıyor ancak düşük seviye modeller ve FX sürümleri henüz gelmedi; bu modeller daha sonra tanıtılacak. Buradan şu anlamı çıkarabiliriz; AMD orta seviye pazara yönelik ürünleri çıkarabiliyor ancak Intel'e gereken cevabı vermek için yüksek saat hızlı işlemcilerini tanıtamıyor. Şimdilik 65 nm Brisbane çekirdeği 90 nm Windsor çekirdeği için orta vadeli bir güncelleme olarak düşünülebilir.
AMD64 işlemci tasarımı 2004 yılında duyurulduğunda beri çok fazla değişmedi. İlk AMD64 işlemciler tek veya çift kanal DDR400 bellek denetleyicisine sahiptiler: Soket 754 tek kanal ve Soket 939 çift kanaldı. İşlemciler zaman içerisinde 130 nm'den 90 nm üretim sürecine doğru kaydılar ve AMD farklı aşamaları belirli aralıkla duyurma konusunda başarılıydı. Bu aşamalar genellikle işlemci verimliliğini artırmaya veya üretim ince ayarlamaları yapmaya yarıyordu.

Soket AM2'nin tanıtılmasıyla DDR400'den DDR2-800 bellek yapısına geçildi. Bu değişim çok az bir başarım artışı sağladı ancak AMD'nin düşük, orta ve yüksek seviye ürünleri için tek bir platform kullanmasına yardımcı oldu. Firma her kesime uygun modeller çıkararak ürün gamını genişletti: Sempron, Athlon 64 ve 64 X2 işlemciler ve Athlon 64 FX.

AMD'nin şu anki Athlon 64 X2 çift çekirdekli tasarımı her birinin kendine ait L1 ve L2 önbellekleri olan iki çekirdeği tek bir çekirdek üzerinde birleştiriyor. Çekirdekler arasında haberleşme ve çift kanal DDR2-800 bellek denetleyicisine ulaşım, sistemin geri kalanıyla da haberleşmeyi sağlayan HyperTransport arayüzü sayesinde yapılıyor. HyperTransport, Intel'in FSB'sinin tersine seri, yüksek hızlı p2p iletişime olanak sağlıyor. Bellek denetleyicisinin tümleşik olmasını bir kenara bırakırsan bir başka önemli farklılık da L2 önbellekte karşımıza çıkıyor: Intel her iki çekirdek tarafından paylaşılan tek bir önbelleğe sahipken AMD her çekirdeğin önbelleğini ayrı tutuyor.